Выцінанка: мастацтва душы і нацыянальная спадчына

А вось само слова "Каляды" мае некалькі версій паходжання. Паводле адной, назва паходзіць ад лацінскага "calendae" (першы дзень месяца), іншая версія звязвае назву з "колам", сімвалізуючы сонца і яго цыклічны рух.

Што такое выцінанка?

Выцінанка — гэта тэхніка стварэння ўзораў і кампазіцый шляхам выразання з паперы. Мастацтва з’явілася ў Беларусі ў XVI стагоддзі, калі папера стала больш даступнай. Першапачаткова выцінанкі выкарыстоўваліся для ўпрыгожвання хат, асабліва на Каляды: імі аздаблялі сцены, вокны, столі, ствараючы ўтульнасць і адчуванне свята. Узоры і кампазіцыі, якія выразалі з паперы, неслі не толькі эстэтычнае, але і сімвалічнае значэнне, адлюстроўваючы светапогляд і культурныя традыцыі беларускага народа.

Выцінанка як культурная спадчына

Пры разглядзе заяўкі на ўключэнне выцінанкі ў Спіс нематэрыяльнай культурнай спадчыны ЮНЕСКА адзначалася, што гэта мастацтва з’яўляецца важнай часткай беларускай культуры. Выцінанка дапамагае захаваць нацыянальныя традыцыі, перадаць веды і майстэрства з пакалення ў пакаленне, а таксама ўмацоўвае пачуццё нацыянальнай ідэнтычнасці і спрыяе захаванню культурнай разнастайнасці свету.

Сёння выцінанка выкарыстоўваецца не толькі ў традыцыйным дэкаратыўным афармленні, але і ў сучасным дызайне, інтэр’еры, модзе.
Сучасныя майстры працягваюць развіваць гэтую традыцыю, эксперыментуючы з новымі формамі і матэрыяламі. Шматлікія майстар-класы, выставы і культурныя праекты дапамагаюць папулярызаваць выцінанку як сярод беларусаў, так і за мяжой.